Wat een gedoe in Kathmandu

Een eerste glimps van de Himalaya zien we door de dichte bewolking heen, net voordat we in de late zaterdag namiddag landen na een reis van 14 uur, op Tribhuvan airport, de luchthaven van Nepal. Het vliegtuig bevat een hoog gehalte aan outdoor geklede mensen.

Nadat we bijna als allerlaatste onze 2e rugzak hebben, lopen we naar buiten waar een vooraf bestelde taxi ons opwacht. Er staan ruim 100 kleine mannetjes met zwart haar te wachten, maar 1 van hen draagt een papiertje bij zich met onze naam erop.

Kris kras door Kathmandu, we weten eigenlijk niet waar we kijken moeten. De chauffeur wurmt zich tussen de andere verkeer deelnemers door. Of je een motor, auto, fiets of vrachtwagen bestuurt, een hond bent, of gewoon op straat wil lopen…iedereen is welkom.

Links rijden is normaal in Nepal, maar zeker niet gebruikelijk. Een tikje op de claxon is genoeg om de ander te laten weten dat je er aan komt.

Welcome to Kathmandu!

Kathmandu is de hoofdstad van Nepal, naar schatting leven hier ruim een miljoen mensen. In 2015 is hier een alles verwoestende aardbeving geweest, waardoor ruim 8.000 mensen het leven verloren. De sporen van deze aardbeving zijn nog overal te zien, mede door minimale steun vanuit de overheid. Kathmandu is door deze aardbeving 1 meter naar het zuiden verschoven en is door de aardplaat overschuiving hoger komen te liggen.

De komende dagen verblijven wij in stadsdeel Thamel, deze wijk is populair bij westerse rugzak toeristen. In de smalle straten vindt men alles wat men nodig heeft voor een outdoor vakantie in de Himalaya. Een “echte” The North Face jas voor NPR 1.000,= is omgerekend ongeveer € 7,50… made in Nepal? Na de taxirit is de eerste verkenning, onze voettocht in de avond door de wijk bij het hotel. Vanalles wordt ons aangeboden, zo gek niet bedacht of het wordt verkocht op straat, vuurwerk, tigerbalsam, “smoke? Marihuana, hasj?”,op maat gemaakte kleding, maar de bespeler van een Nepalees viooltje gemaakt van hout is de winnaar in achtervolgen. Zijn laatste aanbod roept hij ons nog na, dat inmiddels 75% lager is dan zijn eerste inzet. We hebben deze avond al snel geleerd om de straathandelaren en hun verkoopwaar zoveel mogelijk te negeren!

De volgende ochtend zijn we vroeg wakker, gewapend met rugzak, camera en GPS trekken we Kathmandu in. Door de straatjes, steegjes, soms een trottoir, vaak ook niet. Soms verharde wegen, soms ook niet. Een luchtkwaliteit van ver beneden peil, het ziet grijs en grauw van de uitlaatgassen veroorzaakt door de straten overvol met motoren, auto’s en vrachtwagens die flinke zwarte rookwolken uitstomen, zelfs de witte honden kunnen hun vacht niet wit houden hier! Mensen hoesten veel, roggelen en spugen op straat, dat is echt gewoon geen vreemde gewoonte schijnt. Veel mensen dragen mondkapjes.

Alles is anders dan dat wij gewend zijn, maar tevens is alles bijzonder. Zomaar een greep uit het straatleven.. kleine kinderen in een 3-delige kostuum inclusief stropdas op weg naar school, witgoed winkel, meubelzaak, bandenhandel, kledingmaker alles naast elkaar, kleine offer tempels naast de weg, straatverkopers met groente/fruit, geiten die wachten op een slager, een bakker die zit te slapen achter zijn gebakjes vitrine, vrouwen in kleurrijke sari’s, dikke kabelbundels boven de weg. Een hele pagina is te vullen met wat we hier zien!

Nogmaals…heel bijzonder.

De Vishnmati rivier, die de stad doorkruist, is naast een vuilstortplaats ook tevens een open riool, over de geur maar niet te spreken.

Aan de westkant van de stad, gelegen op een heuvel, ligt de Swayambhunath een zeer vooraanstaande Boeddhistische stupa, de belangrijkste en tevens de oudste stupa in de Kathmandu vallei.

Volgens een legende vond de god van de kennis hier een lotusbloem toen hij met zijn zwaard de berg op ging om het meer te laten wegvloeien dat de Kathmandu vallei vulde. De lotus werd getransformeerd in de heuvel en de bloem werd de stupa.

Onder aan de heuvel begint de trap met 365 treden, 1 voor elke dag van het jaar. De stupa wordt ook wel the monkey temple genoemd, de apen zijn hier heilig, dit omdat de god van de kennis en wijsheid de heuvel ophief, hij liet zijn haar groeien en kreeg hoofdluis. Het verhaal gaat dat de hoofdluis is getransformeerd in apen.

De connectie luis en apen is wel te leggen, waar je ook kijkt overal zitten en liggen de beesten elkaar te pluizen, de opbrengst daarvan wordt opgegeten. Ze gedragen zich vooral niet voorbeeldig, ze vechten met elkaar, plassen over de heiligdommen en eten gevonden chipszakken leeg, maar ze zijn leuk om te zien. Zowel de grote als de hele kleine aapjes slingeren van tak naar tak en zwieren rond. Bij een waterpartij komt er eentje op zijn voorpoten met zijn achterpoten de lucht in voorbij, een ware circus artiest lijkt het. Echter heeft hij een probleem met zijn rug of poten, hij heeft het goed opgelost. Life goes on. Op een andere plek ligt een mannetjes aap op zijn zij, ogen dicht, volop aan het genieten van het gekrabbel in zijn haar, zijn genot gaat zelfs zover dat hij zijn piemeltje niet meer onder controle heeft. Je ziet hem duidelijk schrikken als de ander aan zijn bil trekt om hem op zijn rug te draai en daar verder te pluizen. Een duidelijke blik van schaamte gooit hij de wereld in. De apen worden gevoerd met rijst en andere lekkernijen, water is overal te vinden voor ze en trosjes oranje afrikaantjes liggen klaar, oranje is de kleur voor Boeddhisme.

Een ware monkey business hier.

Ons hoofddoel hier is de stupa, maar ook zeker de apen. Als we aan het einde van de trappen komen staan we voor het gouden zwaard die voor de stupa ligt. Daarachter bevindt zich op een vierkante sokkel een halve witte koepel, die het lichaam van de boeddha en daarmee volmaaktheid symboliseert, daar boven komt de stupa toren met op alle vier de kanten de alziende Boeddha ogen geschilderd, zijn neus is het cijfer 1 op Nepalese wijze geschreven.

De koepel wordt omsloten met 211 gebedsmolens, met op elk daarvan de heilige mantra: om mani padme hum, wat zoveel betekent als: ik eer de parel in de lotus. Deze spreuk wordt gericht tot een god, aan wie om raad en troost wordt gevraagd. Het ronddraaien van de molens heeft hetzelfde effect als het uitspreken van de betreffende gebeden. De molen dient gedraaid te worden in de richting van de klok. Bij het begin en het einde van de molens moet het opschrift uitgesproken worden. De molens zijn gemaakt van metaal, soms ook van hout of leer. Rondom de stupa hangen gebedsvlaggetjes, deze worden vanaf een hoog punt diagonaal naar beneden gespannen. De rechthoekige, stukjes textiel in 5 verschillende kleuren staan voor de 5 elementen (hemel, wind, vuur, water en aarde) elke kleur staat voor de kleur van zijn eigen Boeddha. De vlaggetjes worden verondersteld, vrede, compassie, kracht en wijsheid te verspreiden. De Boeddhisten geloven, dat bij het wapperen van de vlaggetjes in de wind gebeden en mantra’s opstijgen naar de goden, die voorspoed brengen voor iedereen, zelfs voor de vijand.

Wanneer we genoeg hebben van gebedsvlaggen, wierook, monikken en toeristen (apen gaan nooit vervelen) gaan we terug naar ons hotel. De persoon die eerder deze dag op een zeer dwingende manier, onder aan de tempel, als gids met ons mee wilde lopen, zien we niet meer. Hij begon heel vriendelijk, maar toen we toch echt vol bleven houden dat we geen gebruik wilden maken van zijn diensten, sprak hij op een andere toon, volgde ons en schold ons na: F**k the Dutch”! Okéee, we weten weer hoe het zit! Sommige Nepali zijn erg gastvrij en vriendelijk, andere zijn opdringerig en uit op geld.